Du học sinh thường được nhắc đến như một nhóm học sinh sinh viên đầy nhiệt huyết, quyết tâm và sẵn sàng đối mặt với những thách thức tại một quốc gia xa lạ. Tuy nhiên, việc sinh sống và học tập tại nước ngoài không chỉ đơn giản là tham gia vào môi trường học thuật mà còn bao gồm cả những nỗ lực để cân bằng giữa học tập, sinh hoạt và tài chính cá nhân. Trong đó, làm thêm là một hoạt động phổ biến, giúp du học sinh trang trải chi phí cũng như tích lũy kinh nghiệm sống. Tuy nhiên, làm thêm quá sức lại là một thực trạng gây ra nhiều hệ lụy tiêu cực, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và kết quả học tập của các bạn trẻ. Bài viết này LABCO sẽ tập trung vào việc phân tích những ảnh hưởng của việc làm thêm quá mức đối với du học sinh, từ đó gợi ý những giải pháp để tìm ra sự cân bằng giữa công việc và học tập.
Nguyên nhân khiến du học sinh làm thêm quá sức
- Áp lực tài chính
Một trong những lý do chính khiến nhiều du học sinh quyết định đi làm thêm là áp lực tài chính. Chi phí sinh hoạt, học phí và những khoản chi phí phát sinh khác tại các quốc gia phát triển thường rất cao so với mức thu nhập trung bình của một gia đình tại Việt Nam. Mặc dù một số bạn có sự hỗ trợ từ gia đình hoặc học bổng, nhưng số lượng này không nhiều. Do đó, nhiều bạn phải tự trang trải một phần hoặc toàn bộ chi phí học tập, dẫn đến việc làm thêm trở thành lựa chọn gần như bắt buộc.
- Mong muốn tích lũy kinh nghiệm
Bên cạnh nhu cầu tài chính, du học sinh còn xem làm thêm như một cơ hội để tích lũy kinh nghiệm sống và làm việc trong môi trường quốc tế. Điều này giúp họ không chỉ nâng cao khả năng ngôn ngữ mà còn phát triển những kỹ năng mềm như giao tiếp, quản lý thời gian và làm việc nhóm. Tuy nhiên, khi công việc chiếm quá nhiều thời gian và sức lực, du học sinh dễ rơi vào tình trạng kiệt sức, ảnh hưởng tiêu cực đến việc học tập.
- Khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm phù hợp
Không phải quốc gia nào cũng có chính sách hỗ trợ du học sinh làm thêm. Tại một số quốc gia, số giờ làm thêm cho phép rất hạn chế (khoảng 20 giờ/tuần) hoặc có những rào cản pháp lý nhất định. Vì vậy, du học sinh thường phải chấp nhận những công việc chân tay như phục vụ, bồi bàn, bán hàng hoặc làm việc ca đêm trong nhà máy với mức lương thấp và khối lượng công việc nặng nhọc.
Những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của du học sinh
- Tình trạng căng thẳng và kiệt sức
Làm việc quá sức có thể khiến du học sinh rơi vào tình trạng căng thẳng kéo dài. Những ca làm việc khuya, công việc nặng nhọc và áp lực hoàn thành nhiệm vụ có thể gây ra những căng thẳng tinh thần nghiêm trọng. Khi thời gian nghỉ ngơi và tái tạo năng lượng không đủ, cơ thể dễ rơi vào tình trạng kiệt sức, suy giảm khả năng tập trung và suy nghĩ mạch lạc.
- Rối loạn giấc ngủ
Làm việc ngoài giờ, đặc biệt là những ca đêm, ảnh hưởng trực tiếp đến nhịp sinh học của cơ thể. Việc liên tục thay đổi thời gian ngủ dẫn đến tình trạng mất ngủ hoặc ngủ không sâu. Khi cơ thể không được nghỉ ngơi đầy đủ, sức đề kháng cũng suy giảm, từ đó tạo điều kiện cho các bệnh lý khác phát sinh như đau đầu, mệt mỏi mãn tính và các vấn đề về tiêu hóa.
- Suy giảm sức đề kháng
Chế độ dinh dưỡng không đảm bảo cùng với việc thiếu ngủ và căng thẳng kéo dài làm suy giảm sức đề kháng của cơ thể. Du học sinh làm thêm quá sức dễ mắc các bệnh lý phổ biến như cảm cúm, đau dạ dày hoặc đau lưng do phải đứng hoặc ngồi lâu. Hơn nữa, việc điều trị bệnh tại nước ngoài thường tốn kém và phức tạp hơn, khiến họ không có điều kiện chăm sóc sức khỏe đầy đủ.
- Tình trạng tâm lý bất ổn
Làm thêm quá nhiều không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất mà còn tác động tiêu cực đến sức khỏe tinh thần. Sự mệt mỏi kéo dài khiến các bạn sinh viên cảm thấy chán nản, mất hứng thú với cuộc sống và thậm chí có thể dẫn đến tình trạng trầm cảm. Cảm giác cô đơn và áp lực đồng thời cũng khiến nhiều du học sinh cảm thấy bị cô lập, dẫn đến việc khó tìm kiếm sự hỗ trợ từ bạn bè và gia đình.
Ảnh hưởng đến kết quả học tập
- Thiếu thời gian và năng lượng cho việc học
Làm thêm quá sức thường khiến du học sinh không còn đủ thời gian và năng lượng để tập trung vào việc học. Thời gian dành cho việc đọc sách, làm bài tập hoặc nghiên cứu bị giảm sút nghiêm trọng. Đối với những ngành học đòi hỏi sự tập trung cao độ hoặc khối lượng bài tập lớn, việc không đầu tư đủ thời gian có thể dẫn đến tình trạng không theo kịp chương trình, điểm số giảm sút và thậm chí nguy cơ không đạt được yêu cầu tốt nghiệp.
- Chất lượng học tập giảm sút
Sự mệt mỏi cả về thể chất và tinh thần ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng tiếp thu kiến thức của du học sinh. Khi cơ thể không đủ tỉnh táo, học sinh khó lòng nắm bắt bài giảng trên lớp, khó tập trung trong các buổi thảo luận và khả năng ghi nhớ thông tin cũng giảm sút. Điều này không chỉ làm giảm hiệu quả học tập mà còn dẫn đến việc mất dần động lực học tập và tham gia các hoạt động học thuật.
- Nguy cơ bị đình chỉ học tập hoặc mất học bổng
Trong một số trường hợp, du học sinh bị đình chỉ học tập hoặc mất học bổng do không đáp ứng đủ yêu cầu về điểm số và thời gian học. Điều này có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng như phải tạm ngưng việc học, trở về nước hoặc gánh chịu áp lực tài chính nặng nề hơn. Sự mất mát này không chỉ ảnh hưởng đến cá nhân mà còn tác động tiêu cực đến tâm lý và kỳ vọng của gia đình.
Giải pháp để cân bằng giữa làm thêm và học tập
- Lập kế hoạch thời gian hợp lý
Việc lập kế hoạch thời gian một cách khoa học là yếu tố quan trọng giúp du học sinh cân bằng giữa học tập và làm thêm. Các bạn cần xác định rõ thời gian dành cho việc học, làm thêm và nghỉ ngơi, tránh làm việc quá giờ hoặc xen kẽ giờ học với giờ làm. Sử dụng các công cụ hỗ trợ như lịch biểu, ứng dụng quản lý thời gian để theo dõi và điều chỉnh lịch trình phù hợp sẽ giúp tăng cường hiệu quả trong mọi hoạt động.
- Tìm kiếm công việc phù hợp với lịch học
Khi chọn lựa công việc làm thêm, du học sinh nên ưu tiên những công việc có thể linh hoạt về thời gian và không yêu cầu khối lượng công việc quá lớn. Chẳng hạn, các vị trí trợ giảng, gia sư, hoặc công việc bán thời gian tại thư viện trường thường cho phép sinh viên tự sắp xếp thời gian và giảm thiểu áp lực. Đối với những công việc đòi hỏi thời gian cố định, hãy đảm bảo chúng không trùng với giờ học hoặc không kéo dài đến tối muộn.
- Tăng cường chăm sóc sức khỏe
Việc duy trì sức khỏe tốt là điều kiện tiên quyết để du học sinh có thể học tập và làm việc hiệu quả. Hãy đảm bảo chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, ngủ đủ giấc và tham gia các hoạt động thể chất thường xuyên để giảm bớt căng thẳng. Khi cảm thấy cơ thể không khỏe, các bạn nên ưu tiên nghỉ ngơi thay vì cố gắng làm thêm, bởi sức khỏe là yếu tố quan trọng nhất giúp bạn hoàn thành tốt các mục tiêu lâu dài.
- Tìm kiếm sự hỗ trợ từ nhà trường và cộng đồng
Nhiều trường đại học có những chương trình hỗ trợ tài chính, học bổng hoặc hỗ trợ tinh thần cho sinh viên quốc tế. Du học sinh nên chủ động tìm kiếm và tận dụng những nguồn hỗ trợ này. Bên cạnh đó, tham gia các hội nhóm sinh viên, kết nối với cộng đồng người Việt hoặc các tổ chức phi lợi nhuận tại nước ngoài cũng là cách để các bạn tìm được sự giúp đỡ kịp thời khi gặp khó khăn.
Làm thêm quá sức là một vấn đề phổ biến đối với du học sinh, gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và kết quả học tập. Để đạt được sự cân bằng giữa công việc và học tập, các bạn trẻ cần có một kế hoạch rõ ràng.
